مالیات در ایران انواع مختلفی دارد، مالیات مستقیم، مالیات بر ارزش افزوده، مالیات بر درآمد و غیره جزو مالیات هایی است که مودیان موظف به پرداخت هستند. مالیات دهندگان یا همان مودیان مالیاتی وظیفه دارند میزان دارایی، درآمد و هزینه های خود را طی اعلامیه ای به اداره امور مالیاتی تسلیم نمایند. این اعلامیه همان اظهارنامه مالیاتی است.
ارائه اظهارنامه مالیاتی یکی وظایف مودیان است که باید در موعد مقرر انجام شود و اشخاص حقیقی و حقوقی که اظهارنامه مالیاتی خود را ثبت نکنند مشمول پرداخت جریمه خواهند شد و از بخشودگی ها و معافیت های مالیاتی نیز محروم می شوند. برای تنظیم اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی باید به پایگاه اینترنتی سازمان امور اقتصاد و دارایی مراجعه کرده و پس از تکمیل اظهارنامه مالیاتی آن را تسلیم اداره امور مالیات کنند. یکی از پیامدهای ارائه اظهارنامه مالیاتی دریافت خدمات و تسهیلات بانکی مانند جوایز و مشوق های صادراتی است که دولت سالانه در اختیار صاحبان کسب و کار قرار می دهد، برای استفاده از این جوایز و مشوق ها ارائه اظهارنامه توسط مودی الزامی است.
تسلیم اظهارنامه به سازمان امور مالیاتی، یکی از وظایف اشخاص حقیقی و حقوقی است که باید در زمان مقرر انجام شود. عواقب عدم ارسال اظهارنامه برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است.
خوب است بدانید عدم تسلیم اظهارنامه مالیاتی از سوی مودی عمل غیر قابل بخشش است و جریمه های در نظر گرفته شده برای اشخاص حقیقی و حقوقی که اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال نکرده باشند، مشمول بخشودگی نخواهد شد بنابراین اشخاص حقیقی و حقوقی جریمه شده، تحت هر شرایطی باید باید جرایم مالیاتی خود را پرداخت نمایند. از سوی دیگر معافیت های مالیاتی اشخاص حقوقی در صورت عدم ارائه و ثبت اظهارنامه مالیاتی از بین رفته و دیگر اجرایی نیست.
برای مطالعه مقاله مراحل رسیدگی پرونده مالیاتی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
زمان ارائه اظهارنامه مالیاتی برای اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت است.
طبق ماده 226 قانون مالیات مستقیم اگر اظهارنامه مالیاتی در موعد مقرر ارسال شود، ولی در ثبت آن اشتباهاتی رخ داده و نیاز به اصلاحات داشته باشد مودی 30 روز یا یک ماه از تاریخ انقضای مهلت سازمان که حداکثر 30 ام تیر ماه هر سال است زمان دارد که اصلاحیه اظهارنامه خود را ارسال کند.
هر شخص حقیقی یا حقوقی مشمول پرداخت مالیات، برای تنظیم اظهارنامه مالیاتی خود باید به وب سایت سازمان امور مالیاتی مراجعه کند. ارائه اظهار نامه مالیات از سال 1391 به صورت الکترونیکی شده و مشمولان مالیاتی باید به وب سایت سازمان امور مالیاتی مراجعه کنند.
یکی از نکات مهمی که نباید فراموش کنید این است که مودیان مالیاتی برای تنظیم اظهارنامه مالیاتی، باید کد 45 را در مرحله ثبت نام شماره اقتصادی دریافت کرده باشند تا مجاز به ارسال اظهارنامه مالیاتی باشند.
نکته مهم دیگر برای تنظیم اظهارنامه مالیاتی این است که حتی اگر شرکت یا موسسه در بازه زمانی هیچ تراکنش بانکی و فعالیت اقتصادی نداشته باشد، باز هم باید در پایان سال مالی اظهارنامه خود را تسلیم اداره امور مالیات کند.
برای مطالعه مقاله بخشودگی جرایم امور مالیاتی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
ماده 192 و ماده 226 قانون مالیات مستقیم جرایمی که عدم ارسال اظهارنامه مالیاتی برای مودیان در نظر گرفته را اعلام نموده است.
ماده 192 قانون مالیات مستقیم:
طبق قانون 192 مالیات مستقیم، در مواردی که مودی مکلف به پرداخت مالیات و ارائه اظهارنامه مالیاتی به سازمان امور مالیاتی است و در این امر کوتاهی کند و اظهارنامه را در موعد مقرر ارسال نکند، مشمول جریمه خواهد شد. این جریمه غیر قابل بخشش است و معادل 30 درصد مالیات تعلق گرفته برای اشخاص حقوقی و صاحبان مشاغل و برای اشخاص حقیقی 10 درصد است.
ماده 192 قانون مالیات مستقیم درباره جرایم مالیاتی و تشویقات مالیاتی است. طبق این قانون اشخاص حقیقی و حقوقی وظیفه دارند که اظهارنامه مالیاتی خود را در زمان مقرر ارسال نمایند. برای این کار باید وارد سامانه tax.gov.ir شوند و پس از ارسال اظهارنامه و دریافت کد رهگیری اظهارنامه را به سازمان امور مالیاتی تحویل دهند.
ماده 226 قانون مالیات مستقیم:
طبق این قانون درصورتی که مودی اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال نکند ممیزان مالیاتی خود وارد عمل شده و میزان درآمد مودی را به صورت علی الراس محاسبه می کنند. اگر مودی اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال نکند به معنای عدم رسیدگی به سود و زیان و محاسبه مالیات او نیست. فقط در صورتی که در مراحل ثبت اظهارنامه تسلیمی، اشتباهی پیش آمده باشد مودی به اندازه یک ماه فرصت دارد که اظهارنامه یا تراز نامه اصلاحی را به کارشناسان پرونده تسلیم کند.
اگر مودی اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال نکند و کد رهگیری را دریافت نکند، باید جریمه ای پرداخت کند که غیر قابل بخشودگی می باشد. این جریمه فقط شامل کسانی که اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال نکرده اند، نمی شود و شامل کسانی که اظهارنامه خود را ارسال کرده ولی اطلاعات غیر واقعی و نادرست از درآمدشان را به سازمان امور مالیاتی اعلام کرده اند نیز می شود.
نکته قابل توجه در مورد مودیانی که اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال نکرده اند، این است که شکایت از جریمه اعمال شده به خاطر عدم ارسال اظهارنامه در هیچ مرجع قانونی از قبیل دیوان عدالت اداری یا شورای عالی مالیات و هیات حل اختلاف قابل پیگیری نیست و هیچ دفاعیه ای برای مودی وجود ندارد.
تبصره ماده 192؛ نحوه اطلاع رسانی به مودیان: سارمان امور مالیاتی وظیفه دارد تکالیف و وظایف مودیان مالیاتی را درباره نحوه تنظیم اظهارنامه مالیاتی در زمان های مقرر شده از طریق رسانه ملی، روزنامه های کثیر الانتشار و سایر وسایل ارتباط جمعی به اطلاع کلیه مردم و مودیان مالیاتی برساند.
برای مطالعه مقاله اظهارنامه عملکرد اشخاص حقوقی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
لازم است بدانید جریمه تعیین شده به خاطر عدم ارسال به موقع اظهارنامه مالیاتی اشخاص حقیقی و حقوقی، تحت هیچ عنوانی مشمول بخشودگی مالیاتی نخواهد شد و در هر صورتی مودی باید آن را پرداخت کند.
در صورتی که مودیان اظهارنامه مالیاتی خود را به موقع تسلیم نکنند، نه تنها از بخشودگی مالیاتی بلکه از معافیت های مالیاتی نیز برخوردار نمی شوند و علاوه بر پرداخت مبلغ اصلی مالیات باید جریمه عدم تسلیم به موقع را نیز پرداخت نمایند.
مودیان مالیاتی موظف هستند که در زمان مقرر اظهارنامه مالیاتی خود را تنظیم و تسلیم نمایند. اگر مودی به هر دلیلی اظهارنامه مالیاتی خود را ارسال نکند، طبق قانون 97 قانون مالیاتی، اظهارنامه براوردی جایگزین آن میشود که هزینه های سنگینی را بر مالیات دهندگان وارد می کند.
اظهارنامه برآوردی با ورود به طرح جامع شبکه بانکی، ثبت احوال، بیمه، ثبت اسناد و غیره انجام پذیر است. سازمان امور مالیاتی با ورود به شبکه بانکی سازمان های ذکر شده، فعالیت ها و اطلاعات درباره کسب و کار مودی را دریافت کرده و اظهارنامه برآوردی را با توجه به اطلاعات دریافتی از آنها براورد و تنظیم میکند و مالیات تعلق گرفته به مودی را در برگ تشخیص مالیات درج کرده و تسلیم می نماید.
اگر مودی به این اظهارنامه معترض باشد، ظرف 30 روز از تاریخ ابلاغ برگ تشخیص مالیاتی می تواند نسبت به مالیات برآورد شده سازمان امور مالیاتی اعتراض کند. برای این کار باید اعتراض خود را کتباً به دبیرخانه ارسال کند.