مالیات بر درآمد نوعی از مالیات های مستقیم است که براساس درآمدی که شخص حقیقی از طریق کسب و کار به دست می اورد، پس از کم کردن معافیت ها، هزینه ها و استهلاکات مشمول پرداخت مالیات می شود.
کسانی که مشمول پرداخت مالیات هستند شامل کسبه، پیشه وران، اصناف و صنعتگران می شوند. علاوه بر این افراد، کسانی که به طور انفرادی یا با مشارکت مدنی مشغول فعالیت و کسب و کار هستند هم مشمول پرداخت مالیات هستند.
مودیان مالیاتی با ورود به سامانه www.tax.gov.ir می توانند اظهارنامه مالیاتی خود را ارائه داده و مالیاتشان را پرداخت کنند.
بخشنامه سازمان مالیاتی که صادر شد در ابتدا به آن آیین نامه تحریر دفاتر می گفتند، ولی بعد از ماده 100 خیلی ها متوجه شدند داستان خیلی پیچیده تر از این حرف ها است و افراد در برابر مالیات تفاوت های زیادی دارند. گروه بندی مودیان مالیاتی نه تنها از منظر اشخاص حقیقی و حقوقی متفاوت بود از نظر گروه های کاری نیز تفاوت هایی داشت و به چند گروه تقسیم شدند.
اشخاص حقوقی دو دسته اصلی تقسیم می شوند:
شرکت های تجاری:
شرکت های تجاری با قراردادی که میان دو یا چند نفر بسته می شود شروع به کار می کنند. هر کدام از طرفین قرارداد که با اوردن سرمایه شرکت یا موسسه ای را راه اندازی کرده باشند به اندازه آورده و سهم خود در شرکت، در سود و زیان آن سهیم و شریک هستند. انواع شرکت های تجاری طبق قانون به 7 دسته تقسیم می شوند.
موسسات یا شرکت غیر تجاری:
موسساتی که فعالیت تجاری ندارند و جهت مقاصد غیر تجاری، مانند محافل ادبی، علمی یا امور خیریه و غیره تشکیل می شوند غیر تجاری هستند. موسسات تجاری می توانند انتفاعی یا غیر انتفاعی باشند.
موسساتی که هدفشان تقسیم سود و منافع میان اعضا نباشد، موسسه غیر انتفاعی نامیده می شوند. مانند موسسات خیریه، انجمن های اسلامی و تخصصی، احزاب، صندوق های قرض الحسنه و گروه های سیاسی جزو موسسات غیر انتفاعی هستند.
موسسات غیر تجاری که هدفشان کسب سود و درآمد و منافع مادی میان اعضا است، مانند کانون های فنی، حقوقی و موسساتی که هدفشان ارائه خدمات شهری مانند نظافت و فضای سبز است.
صاحبان مشاغل ماده 99 قانون مالیات مستقیم بر اساس شاخص ها و معیارهای ذکر شده سه گروه هستند. براساس حجم فعالیت به سه دسته تقسیم می شوند.
گروه اول:
مودیانی هستند که مجموع فروش کالا و خدماتشان در سال مالی گذشته بیشتر از 30 میلیارد بوده یا مودیانی که 10 برابر در امد مشمول مالیات قطعی شده بدون کسر کردن معافیت ها تا پایان دی ماه قبل از شروع سال مالیاتی بیشتر از 30 میلیارد ریال باشد.
مودیان این گروه، طیف وسیعی هستند که دارندگان کارت بازرگانی (واردکنندگان و صادرکنندگان)، صاحبان کارخانه ها، واحدهای تولیدی، بهره برداران معادن دارای جواز تأسیس و پروانه بهره برداری از وزارتخانه ذی ربط، صاحبان هتلهای سه ستاره و بالاتر، صاحبان بیمارستان ها، زایشگاه ها، کلینیک های تخصصی، صاحبان مشاغل صرافی و فروشگاههای زنجیرهای دارای مجوز فعالیت از وزارتخانه ذی ربط و غیره می شود. . مشمولین مالیاتی گروه اول مکلف هستند دفاتر روزنامه و کل و سایر دفاتر دستی یا ماشینی را نگهداری کنند.
گروه دوم:
مودیانی که مجموع درآمدشان از فروش کالا و خدمات در سال مالی قبل بین 10 تا 30 میلیارد ریال باشد. یا مقدار 10 برابر درآمد مشمول مالیات قطعی شده قبل از کسر مالیات که تا پایان دی ماه سال قبل از شروع سال مالیاتی بین 10 تا 30 میلیارد ریال باشد.
مشمولین گروه دوم مکلف هستند در هر سال مالیاتی اسناد و مدارک مربوط به فعالیت هایشان را به تفکیک و ترتیب وقع نگهداری کرده و رویدادهای مالی را به صورت درآمد و هزینه به صورت ماهانه تنظیم شود.
برای مطالعه مقاله مفاصا حساب مالیاتی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
گروه سوم: مودیانی که در دو گروه اول و دوم نیستند جزو گروه سوم به حساب می ایند. گروه سوم موظف به ارائه اسناد و مدارک و دفاتر مربوط به فروش کالا و خدمات و سایر درآمدها و اسناد را به صورت سالانه ارائه نمایند.
گروه بندی جدید مشاغل براساس نوع فعالیت نیست و انچه مهم است میزان درآمد انها است. در گروه بندی های جدید مودیان به صورت اینترنتی گروه های خود را انتخاب کرده و اقدام به پرداخت مالیات می کنند. در دوسال اول آغاز به کسب و کار، صاحبان مشاغل غیر از آنهایی که بر اساس نوع فعالیت و کسب و کارشان در گروه اول قرار دارند، سایر کسب و کارها به انتخاب خودشان می توانند در گروه بندی مشاغل به انتخاب خود قرار بگیرند.
نکته مهم اینجاست که مودیان در هر گروه مالیاتی که قرار بگیرند تا سه سال بعد، از نظر قوانین و تکالیف قانونی نمی توانند تغییر گروه داده و به طبقات پایین تر نزول کنند.
علاوه بر نگهداری اسناد و مدارک اشخاص حقیقی وظایف دیگری نیز دارند از جمله این وظایف، صاحبان مشاغل باید ظرف چهار ماه از تاریخ شروع فعالیت آغاز کار خود را اداره امور مالیاتی محل خود اعلام کنند. برای این کار باید وارد سامانه (www.tax.gov.ir) شده و تا پایان خردادماه سال بعد اظهارنامه الکترونیکی را از طریق این درگاه تسلیم نمایند.
در صورتی که از این کار سرباز زنند، مشمول جریمه ای معادل 10 درصد مالیات قطعی و محرومیت از تسهیلات و معافیت های مالیاتی تا تاریخ شناسایی از سوی سازمان مالیاتی می شوند.
موسسه مالیات ها شما را به مطالعه مقاله تفاوت شخص حقیقی و حقوقی دعوت می نماید.