بر حسب تعریف سازمان همکاری و توسعه اقتصادی، مالیات نوعی پرداختی است لازم، بلا عوض و اجباری که به اشخاص موسسات و دارایی و غیره تعلق می گیرد. با پرداخت مالیات توسط مردم، بخشی از درآمدشان را به دولت منتقل می کنند تا از امکانات و خدمات دولت بهرمند شوند.
برای مطالعه مقاله آیین نامه اجرایی ماده 134 قانون مالیات های مستقیم می توانید از این لینک استفاده نمایید.
مالیات های غیر مستقیم سه نوع هستند: مالیات بر واردات، مالیات بر مصرف و فروش کالا و خدمات و در نهایت مالیات بر ارزش افزوده. همان طور که متوجه شدید مالیات بر مصرف و فروش نوعی از مالیات های غیر مستقیم است.
مالیات بر مصرف و فروش:
تحقق مالیات غیر مستقیم بستگی به بخشی از فعالیت های اقتصادی و عملیاتی افراد دارد که قابلیت آن بسیار زیاد است. این نوع مالیات به طور غیر مستقیم بر کالاهای مصرفی و اشخاص وضع می شود و در نهایت مصرف کننده وظیفه پرداخت آن را به عهده دارد. این نوع مالیات در کشورهای کمتر توسعه یافته و برای تامین مخارج دولت رواج بیشتری دارد.
1- مالیات بر مصرف چیست:
مالیات بر مصرف نوعی مالیات غیر مستقیم است که بر روی قیمت کالاهایی که مصرف عمومی دارند کشیده می شود. تولید کنندگان کالا و خدمات نیز جزو کسانی هستند که این مالیات را پرداخت می کنند.
به عبارت بهتر مالیات بر مصرف روی قیمت کالا کشیده می شود طوری که مصرف کننده نهایی اصلاً نمی تواند تشخیص دهد که کدام بخش از قیمت کالایی که پرداخت نموده، بابت مالیات است و کدام بخش قیمت اصلی کالا است.
مالیات بر مصرف مبلغی است که مصرف کنندگان کالاهای خاص در زمان خرید کالا ملزم به پرداخت آن هستند. روند این نوع مالیات به گونه ای است که هر چه میزان مصرف بالاتر باشد، مالیات پرداختی برای کالا نیز بیشتر است. کشورهای کمتر توسعه یافته و برای تامین مخارج دولت رواج بیشتری دارد.
مالیات بر مصرف به چه کالاهایی تعلق می گیرد:
مالیات بر مصرف بیشتر مربوط به کالاهایی است که در مقابل تغییرات قیمت، حساسیت بالایی ندارند برای همین دریافت این نوع مالیات تامین کننده بخش مهمی از درآمد دولت است.
این نوع مالیات بر کالاهای مصرفی مانند دخانیات، بنزین، قند و شکر و کالاهای تجملاتی و ضروری اعمال می شود. اگر مالیات بر مصرف بر روی کالاهای ضروری وضع شود سنگینی آن بیشتر بر روی دوش مردم کم بضاعت احساس می شود.
2- مالیات فروش چیست:
مالیات بر فروش نوع خاصی از مالیات است که به یک موسسه یا دستگاه به خاطر فروش کالا و خدماتی خاص پرداخت می شود. به این ترتیب که فروشنده اجازه دارد در پایانه فروش از مصرف کننده مالیات دریافت نماید. به عبارت بهتر فروشنده از سوی دولت اجازه دارد که بودجه مورد نیاز جهت مالیات را از مصرف کننده دریافت کند. خوب است بدانید مالیات فروش، ساده ترین و قدیمی ترین مالیات ها است که با نرخی ثابت برای فروش های انجام شده در مراحل مختلف تولید دریافت می شود.
مالیات بر فروش به چه کالاهایی تعلق می گیرد:
مالیات بر فروش مخصوص کالاهایی است که به صورت خرده فروشی عرضه می شوند در همین مرحله نیز به دست مصرف کننده می رسد. در این نوع دریافت مالیات فروشندگان می توانند مالیات را به صورت جداگانه مجزا از قیمت و مبلغ کالا حساب کنند. طوری که مصرف کننده به طور مشخص از مبلغ مالیات که به صورت جداگانه حساب می شود آگاهی کامل دارد.
برای مطالعه مقاله مالیات فروشگاه اینترنتی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
مالیات بر مصرف و فروش در ایران:
مالیات بر مصرف در ایران وجود ندارد و بیشتر یک اصطلاح قانونی است که در کشور ما با دریافت مالیات بر ارزش افزوده انجام می شود. مالیات بر فروش نیز در ایران جایگاهی ندارد و از مصرف کننده دریافت نمی شود.
مالیات بر مصرف، انواع متفاوتی دارد که دولت از مصرف و فروش کالا و خدمات از مصرف کنندگان دریافت می کند انواع مالیات بر مصرف به شرح زیر است.
برخی اقتصاد دانان با مالیات بر مصرف به شدت مخالف هستند. دلیل اصلی مخالفت انها بر این این مالیات این است که بیشترین منافع و سود ناشی از مالیات بر مصرف نصیب افراد پردرآمدتر جامعه خواهد شد. چون افراد پردرآمد جامعه از معافیت های مالیاتی بیشتری برخوردار خواهند بود. از سوی دیگر افراد پر درآمد جامعه چون پول بیشتری برای پس انداز دارند از فرصت مربوط به درآمد حاصل از سرمایه معاف از مالیات بیشتر از سایرین بهره مند می شوند.