منظور از مالیات بندی مضاعف
آیا می دانستید در میان قوانین و تبصره های مالیاتی قانونی وجود دارد که باعث می شود درآمدهای کسب شده شما که در گذشته مالیات آن را پرداخته اید دوباره مشمول پرداخت مالیات مجدد شود؟ به این نوع مالیات که مودی را محکوم به دو بار پرداخت مالیات می کند، مالیات مضاعف گفته می شود.
مالیات مضاعف از نظر اشخاص حقیقی و حقوقی مانند بانک ها و موسسات خارجی که در کشورهای دیگر دارای شعبه هستند، اهمیت زیادی دارد. چون این افراد مجبور هستند برای یک درآمد واحد از دو ناحیه مالیات پرداخت نمایند. پرداخت یک بار مالیات در کشور متبوع خود و بار دیگر در کشور محل فعالیت موضوعی است که دولت ها برای رفع آن راهکارهایی اندیشیده اند.
به طور مثال اگر بانکی ایرانی در کشور انگلیس شعبه ای داشته باشد، باید مطابق با مقررات و شرایط کشور انگلیس اقدام به تاسیس شعبه نماید و از همین رو موظف است مطابق با قانون مالیات مسقیم هم در ایران و هم در انگلستان با توجه به درآمدی که کسب کرده است مالیات تعلق گرفته را هم به اداره مالیات ایران هم به اداره مرکزی دولتی درآمد و گمرک انگلستان پرداخت نماید. قانون مالیات مضاعف برای از بین بردن این اختلاف و پرداخت مالیات در یک کشور است.
موافقتنامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف:
چون پرداخت مالیات مضاعف ناعادلانه و غیر منصفانه است غالب کشورها برای جلوگیری از پرداخت مالیات در دو کشور با عقد قراردادهایی به نام موافقتنامه اجتناب از اخذ مالیات مضاعف از پرداخت دوباره مالیات یا از میزان افزایش آن ممانعت به عمل می اورند.
مالیات مستقیم ماده 180 درباره ایرانیان مقیم خارج از کشور است که راجع به پرداخت مالیات مضاعف است. ماده 91 قانون مالیات مستقیم نیز برای اشخاص حقیقی خارجی و ماده 105 و 109 برای اشخاص حقوقی خارجی برای بخشودگی مالیات مضاعف قوانینی را صادر نموده است. درتبصره 3 ماده 105 قانون مالیات مستقیم، تکلیف شعبه های بانک های خارجی را در خصوص پرداخت مالیات مضاعف مشخص کرده است. تبصره 3 ماده 105 نیز در موقع احتساب مالیات بر درآمد اشخاص حقوقی اعم از ایرانی یا خارجی، مالیات هایی که قبلا پرداخت شده‌است با رعایت مقررات مربوط از مالیات متعلق را کسر و اضافه پرداختی را قابل استرداد می داند.
قانون مالیات مضاعف درکشور آمریکا:
در کشور آمریکا به منظور اجتناب از پرداخت مالیات مضاعف قوانینی وضع شده است که اتباع آمریکا در هر کشوری غیر از کشور خودشان صاحب کسب و کار باشند، می توانند هنگام پرداخت مالیات، مالیات هایی که در کشورهای خارجی و برای کسب و کار خود پرداخت کرده اند را حذف نمایند.
موافقتنامه های ایران با سایر کشورها برای ممانعت از دریافت مالیات مضاعف:
ایران برای جلوگیری از دریافت مالیات مضاعف موافقت نامه های زیادی با 46 کشور مختلف امضا کرده است. از اولین موافقتنامه می توان به توافق میان ایران و فرانسه یاد کرد که در سال 1352 میان این دو کشور امضا شد. و آخرین موافقتنامه میان ایران و کشور ویتنام است که در سال 1396 به امضای طرفین رسید.
در موافقتنامه های میان ایران و سایر کشورها ابتدا به اشخاص مشمول موافقت نامه و موضوع موافقتنامه اشاره می شود. منظور از اشخاص کسانی هستند که در یکی از دو دولت یا هر دو مقیم هستند.
منظور از موضوع، مالیات بر درآمد، سرمایه و دارایی در مورد جمهوری اسلامی ایران و مالیات بر درآمد و مالیات بر شرکت در مورد سایر کشورها است.
منظور از افراد مقیم که در موافقت نامه های ذکر شده، کسانی هستند که به موجب قوانین، مقیم یک دولت هستند و از لحاظ اموری چون اقامت، محل سکونت، محل ثبت، محل دفتر اصلی، و غیره مشمول مالیات از نظر دولت متبوع خود هستند.
اشخاص حقیقی مقیم دولت، کسانی هستند که محل سکونت دائمی آنها در کشور مورد نظر است. این افراد اگر در هر دو کشور سکونت داشته باشند، از نظر قوانین مقیم کشوری خواهند بود که علایق شخصی و اقتصادی بیشتری برایشان داشته باشد. و یا اگر در هر دو کشور از نظر زمانی به یک اندازه سکونت داشته باشند، مقیم دولتی محسوب می شوند که تابعیت آن را دارند.
منظور از مقر دائم، در این توافقنامه ها محل ثابتی است که موسسه در آنجا مشغول کسب و کار است. و مقر دائم شامل مواردی چون شعبه، دفتر، کارخانه، کارگاه، معدن، چاه نفت، گاز یا غیره نیز می شود.
سایر درآمدهای کسب شده مانند درآمد حاصل از اموال غیر منقول، درآمدهای تجاری، حمل و نقل بین المللی، موسسات شریک؛ سود سهام، هزینه های مالی، حق الامتیاز ها، عواید سرمایه ای، خدمات شخصی مستقل و غیر مستقل، حق الزحمه مدیران، هنرمندان و بازنشستگان و غیره است که میان دو کشور به توافق و امضا می رسد.
فسخ این قراردادها تازمانی که توسط یکی از طرفین نقض نشود امکان پذیر نخواهد بود. برای فسخ موافقتنامه یکی از طرفین باید یا از طریق مجاری سیاسی و نوشتن یادداشت اقدام به فسخ نمایند یا حداقل شش ماه قبل از پایان هر سال تقویمی و بعد از دوره 5 ساله اقدام به فسخ آن نمایند.
ماده 6 و 7 موافقتنامه ها به درآمد حاصل از اموال غیر منقول و نیز درآمدهای تجاری در دو کشور محل فعالیت می پردازد. درتوافقات درباره سود سهام پرداختی توسط شرکت مقیم یک دولت، مشمول قوانین مالیات دولت دیگر می شود.
موافقت نامه مالیات مضاعف با کشور انگلیس:
هیات وزیران در سال 1381 با پیشنهاد معاونت حقوقی و امور مجلس رییس جمهور موافقت نامه ای با کشور انگلیس برای اجتناب از اخذ مالیات مضاعف با دولت این کشور تصویب کرده اما هنوز به طور رسمی این موافقتنامه میان طرفین امضا نشده است و بانک ها و شرکت های انگلیسی خواهان فعالیت در ایران دچار مشکلات زیادی هستند.
موافقتنامه میان کشور ایران و جمهوری کره:
موافقتنامه میان ایران و کره در سال 1385 تنظیم شد که طی آن موسسات و شرکت هایی که در یک کشور مالیات پرداخت می کنند نیازی به پرداخت مالیات در کشور دیگر ندارند.
موافقتنامه میان ایران و آذربایجان:
موافقتی که میان کشور ایران و اذرباییجان در سال 1388 بسته شد و مفاد آن مانند توافق میان ایران و کشور کره است.
موافقتنامه میان کشور ایران و بلاروس:
این موافقت نامه میان دو کشور ایران و بلاروس در سال 1380 به امضا رسید و ماند سایر موافقت نامه ها در 30 ماده نوشته و تایید شده است .
موافقت نامه میان دولت ایران و ترکیه:
دو کشور ایران و سوئیس نیز مانند ایران و ترکیه در سال 1381 اوافقنامه ای را امضا کردند. طبق این ماده اگر اشخاص حقوقی خارجی در کشور مطبوع خود مالیات پرداخت کرده باشند میزان مالیات چرداختی از مالیات آنها در ایران کسر می شود.
موسسه مالیات ها شما را به خواندن مقاله مالیات متعلقه چیست دعوت می نماید.