مراحل دادرسی مالیات
دادرسی مالیاتی مجموعه فعالیت هایی است که مؤدیان مالیاتی برای دریافت حق خود از سازمان امورمالیاتی انجام می دهند. مراحل دادرسی مالیاتی پروسه های مخصوص به خود دارد که آشنایی با آنها می تواند کمک بزرگی برای پرداخت کنندگان مالیات که به مالیات تعلق گرفته معترض هستند باشند. همراهی با ما تا پایان مقاله پاسخی به تمام سوالات شما در زمینه دادرسی مالیاتی، مراحل انجام و چگونگی بررسی پرونده در چرخه دادرسی مالیاتی است.
دادرسی مالیاتی بخشی از روند بررسی پرونده های مالیاتی است که بعد از ارائه اظهارنامه مالیاتی آغاز می شود. از آنجا که اظهارنامه مالیاتی توسط مؤدیان محاسبه و تهیه می شود ممکن است از سوی کارشناسان مالیاتی رد شده و مبالغ دیگری به جای آن تعیین شود. مالیات جدید اعمال شده از سوی سازمان امورمالیاتی به وسیله برگ تشخیص مالیاتی به فرد مورد نظر ابلاغ می شود.
گاهی مبلغ تعیین شده از سوی کارشناسان اداره مالیاتی خیلی بیشتر از انتظار مؤدی است و باعث تحمیل هزینه های گزاف به صاحبان کسب وکار می شود. در این شرایط و در صورت عدم رضایت مؤدیان از مبالغ تعیین شده یا نحوه پرداخت مالیات آنها می توانند به مالیات تعلق گرفته معترض شوند. با اعتراض مؤدیان به برگ تشخیص مالیاتی فرآیند دادرسی مالیاتی آغاز می شود.
دادرسی مالیاتی نیز مانند سایر کارها اداری چرخه ای دارد که رعایت آن به صورت سلسله مراتب لازم و ضروری است. چرخه دادرسی مالیاتی دارای 5 مرحله است که هر مرحله را به تفصیل توضیح می دهیم:
مرحله اول دادرسی مالیاتی، ریئس اداره امور مالیاتی:
اولین مرجع رسیدگی به اعتراض مؤدیان مالیاتی که به صورت درون سازمانی است، حل اختلاف میان مودی با رئیس سازمان امور مالیاتی است. در این مرحله مذاکرات و توافقات میان مؤدی و اداره امور مالیاتی انجام می شود. مؤدیان مالیاتی پس از دریافت برگ تشخیص مالیات 30 روز زمان دارند که با ارائه مدارک مستدل به اداره امور مالیاتی مراجعه کنند ودرخواست تعدیل مالیات را بدهند.
اداره امور مالیاتی هم تا 30 روز پس از مراجعه مؤدی زمان دارد که به اعتراض وارده از سوی مؤدیان رسیدگی کند. اگر پس از رسیدگی به پرونده مالیاتی اداره امورمالیاتی با مؤدی به توافق رسید، مراتب را در ظهر برگ تشخیص ثبت کرده و پس از امضای رئیس اداره امورمالیاتی مرحله اول دادرسی مالیاتی به پایان می رسد.
با صدور و ابلاغ برگ قطعی در این مرحله و پرداخت بدهی، ظرف مدت 10 روز پس از ابلاغ، پرونده مالیاتی در همین مرحله ختم به خیر شده و حل و فصل می شود. سازمان امورمالیات نیز موظف است برگ اجرایی وصول بدهی را ظرف مدت 10 روز صادر کرده و پرونده را مختومه اعلام کند. اگر اعتراض در مرحله اول به نتیجه نرسید وارد مرحله دوم می شود.
مرحله دوم دادرسی مالیاتی، هیأت حل اختلاف بدوی:
اگراختلاف مؤدی با اداره امورمالیاتی با کمک رئیس اداره مالیات حل و فصل نشود پرونده به هیأت حل اختلاف مالیاتی بدوی ارجاع داده می شود. با ورود پرونده به این مرحله از دادرسی مالیاتی زمان تشکیل هیأت حل اختلاف به مؤدی ابلاغ می شود.
اعضای هیأت حل اختلاف سه نفر هستند که شامل قاضی، نماینده سازمان امور مالیاتی و نماینده صنف یا تشکل حرفه ای به نمایندگی از مؤدی است. در این مرحله مؤدی باید پرونده را به اضافه مدارک مربوطه برای بررسی به هیأت حل اختلاف تحویل دهد تا رأی خود را صادر کند. پس از ابلاغ رای مؤدی یا رأی صادره را می پذیرد یا آن را قبول نمی کند.
اگر مؤدی رأی صادره هیأت حل اختلاف را بپذیرد و از آن تمکین کند، برگ قطعی مالیات برایش صادر می شود و فرایند دادرسی مالیاتی به اتمام می رسد.
اگر مؤدی رأی صادره به هیأت حل اختلاف را نپذیرد می تواند به آن اعتراض کند. زمان مورد نیاز برای اعتراض مؤدی با رای هیأت حل اختلاف 30 روز پس از صدورحکم است. لازم به ذکراست اعتراض به رأی صادره هم از سوی مؤدی هم از سوی اداره امور مالیاتی باشد. پس از گذر ازاین مرحله برگ اجرایی برای وصول بدهی، ظرف مدت یک ماه صادر می شود.
مرحله سوم دادرسی مالیاتی:
در صورت اعتراض مؤدی یا سازمان امور مالیاتی به رأی صادره از سوی هیأت حل اختلاف مالیاتی باید مراتب اعتراض خود را تا حداکثر سی روز به شورای عالی حل اختلاف مالیاتی ارجاع دهند. در این مرحله پرونده بدون توجه به ماهیت توسط شورای عالی مالیاتی مورد بررسی قرار می گیرد. اگر این شورا رای هیأت حل اختلاف را بپذیرد که مؤدی باز میتواند در چرخه دادرسی مالیاتی بماند و شکایت خود را ادامه دهد. برای ادامه شکایت میتواند به هیأت سه نفری اقتصاد مراجعه کند. اگر شورای عالی رای هیأت حل اختلاف را قبول نکند پرونده به اداره مالیاتی برگردانده تا مجددا در یک هیأت حل اخنلاف دیگر بررسی شود.
مرحله چهارم دادرسی مالیاتی، هیأت سه نفری وزارت اقتصاد:
اگرپرداخت کنندگان مالیات موفق به حل اختلافات در مراجع قبلی نشوند، چرخه دادرسی مالیاتی به هیأت سه نفری وزارت اقتصاد می رسد. در این مرحله مانند سایر مراحل قبلی، پرونده مالیاتی هنوز درون سازمانی بوده و از سازمان امورمالیاتی خارج نشده است. این هیأت از سه نفر تشکیل شده است که به انتخاب شخص وزیر امور اقتصاد و دارایی منصوب می شوند. در هیأت سه نفری وزارت اقتصاد پس از بررسی پرونده مالیاتی رأی مربوطه صادر خواهد شد.
خوب است بدانید تعداد پرونده هایی که تا این مرحله پیش می روند بسیار کمتر از مراحل ابتدایی است ولی در این مرحله هم اگر پرونده به نتیجه نرسد و مؤدی قصد تمکین از رأی صادره را نداشته باشد باز پرونده وارد مرحله بعدی یعنی دیوان عدالت اداری می شود.
مرحله پنجم دادرسی مالیاتی، دیوان عدالت اداری:
تا مرحله چهارم چرخه دادرسی، رسیدگی به پرونده درون سازمانی بوده ولی با طرح شکایت در دیوان عدالت اداری پرونده وارد سیستم قضایی کشور می شود. مقررات حاکم بر سیستم قضایی تفاوت های ساختاری زیادی با مقررات سازمان امور مالیاتی دارد و مؤدی در این مرحله نیاز دارد که از وکیل دادگستری برای طرح شکایت کمک بگیرد.مؤدی تا سه ماه پس از صدور رای هیأت سه نفری اقتصاد، زمان دارد که شکایت خود را به دیوان عدالت اداری اعلام کند.
گفتنی است مؤدی این اختیار را دارد که حتی پس از صدور رأی توسط هیأت حل اختلاف به دیوان عدالت اداری مراجعه کند اما به دلیل پیچیدگی و صرف زمان و هزینه زیاد بهتر است پرونده در سازمان امور مالیاتی حل و فصل شود تا خارج از سازمان.
در چرخه دادرسی مالیاتی علاوه بر عملکرد سازمان امور مالیاتی نوع دفاع مؤدی از اظهارنانه و پرونده مالیاتی بسیار تعیین کننده است. اگر مؤدی به قوانین مالیاتی اشراف داشته باشد و قادر باشد با استناد به قوانین و تبصره های مالیاتی از پرونده خود دفاع کند فرآیند رسیدگی و مراحل دادرسی مالیاتی خیلی زود به نتیجه رسیده و به سرعت پرونده بسته می شود.
موسسه مالیات ها شما را به خواندن مقاله قانون انواع سامانه های مالیاتی دعوت می نماید.