یکی از رایج ترین و قدیمی ترین انواع مالیات در دنیا، مالیات بر واردات است. درآمدی که از واردات نصیب دولت می شود صرف بودجه عمومی دولت و مواردی مانند حقوق گمرک، سود بازرگانی، عوارض خودرو وارداتی، حق ثبت سفارش کالا و عواید جایگزین آن می شود.
واردات شامل کالاهایی است که از کشورهای مختلف تهیه شده و از راه های تجاری به کشور دیگر فرستاده می شود. بعضی از کالا ها در برخی کشورها قابل تولید نیستند، بنابراین نیاز است که آن کالا را به کشور مقصد وارد کرد. ایران محصولات مختلفی را به کشور وارد می کند که باید برای آن مالیات بپردازد مالیات های واردات شامل مالیات خرید و فروش و مالیات بر واردات است.
برای مطالعه مقاله آیین نامه اجرایی ماده 134 قانون مالیات های مستقیم می توانید از این لینک استفاده نمایید.
از مهم ترین درآمدهای دولت دریافت مالیات بر واردات است. مالیات بر واردات عبارت است از ارزش گمرکی کالا که شامل هزینه حمل و نقل، قیمت خرید، حق بیمه به اضافه حقوق ورودی، سود بازرگانی و حقوق گمرکی ثبت شده در اوراق گمرکی می شود.
دلایل دریافت مالیات بر واردات:
دلایل زیادی برای دریافت مالیات واردات کالا از سوی دولت وجود دارد. این دلایل موارد زیر هستند.
برای مطالعه مقاله صورتحساب رسمی چیست می توانید از این لینک استفاده نمایید.
مالیات بر واردات کالا عبارت است از ارزش گمرکی کالا به اضافه هزینه حمل و نقل ان، قیمت خرید و حق بیمه که با حقوق ورودی کالا در اوراق گمرکی جمع می شود.
مالیات بر واردات خودرو:
یکی از قدیمی ترین مالیات بر واردات دریافت مالیات برای خودرو است. این مالیات تبصره های مختلفی داشته که طبق قانون با آن برخورد می شود. عوارض و مالیات واردات خودرو طبق جداول سازمان امور مالیاتی دریافت می شود. عوارض خودروهای وارداتی در ماده 62 قانون بودجه سال 1364 از 10 درصد به 20 درصد تغییر پیدا کرد. در ماده شش قانون دریافت مالیات در مواردی اجناس و خدمات به 30 درصد هم رسید.
اطلاع از قوانین و تعرفه های گمرکی برای کلیه صادر کنندگان و وارد کنندگام کالا ضروری است. این تعرفه ها در فروردین هر ماه طبق جدول تعرفه های گمرکی برای همان سال اعلام می شود. تعرفه کالا و خدمات و محصولات مختلف در این جدول امده است. تعرفه های این جدول برای وارد کنندگان کالا اهمیت زیادی دارد.
برای مطالعه مقاله معافیت مالیاتی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
افزایش مالیات بر واردات هر چند باعث افزایش درآمد برای دولت می شود و راهی برای تامین هزینه های دولت است اما از سوی دیگر باعث گرانی کالا و به دنبال ان افزایش تورم می شود. قاچاق کالا نیز یکی دیگر از تبعات افزایش مالیات بر واردات است.
بنابراین در سال 1395 سازمان امور مالیاتی در توافقی که با گمرک انجام داد تصویب کرد که گمرک 4 درصد ارزش اسمی کالا را به طور علی الحساب دریافت کرده و به عنوان مالیات به حساب اداره دارایی واریز کند.
مالیات و عوارض گمرک شامل بیمه، حق هلال احمر و حق ورودی کالا است.
برای مطالعه مقاله اظهارنامه مالیاتی چیست می توانید از این لینک استفاده نمایید.
از سال 1364 مطابق ماده 16 اساسنامه بودجه 2 درصد افزایش پیدا کرد. طبق ماده 5 آیین نامه اخذ مالیات مقطوع از بعضی از اجناس و ارائه برخی از خدمات در تاریخ 1366 به 5 درصد افزایش پیدا کرد. در همان سال مالیات بر واردات اجناس ضروری و مهم 5 درصد و برای سایر اجناس 15 درصد تصویب شد. در سال 1371 تعرفه به این ترتیب تغییر پیدا کرد که به ازای 5 ریال برای هر دلار در اجناس ضروری و مهم و 20 ریال به ازای هر دلار برای سایر اجناس اعلام شد.
درآمدهای جایگزین دوره ای لغو مالیات دوره ای است که براساس دارمدهای گمرکی و بهره بازرگانی همه انواع وارات در کشور قابل محاسبه است و از طریق گمرک دریافت می شود. این مالیات به صورت درصدی 6 محاسبه می شود. در سال 1367 میزان مالیات بر واردات به حداقل خود یعنی 148 رسید. در سال 1368 تا 1372 نرخ درآمدهای جایگزین به 28 درصد رسید بهره مذکور در سال 1371 به 171 درصد افت پیدا کرد.
برای مطالعه مقاله مالیات بر درآمد اتفاقی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
گمرک جمهوری اسلامی ایران باید عوارض و مالیات کالاهای وارداتی را در زمان ترخیص قطعی کرده و عوارض و مالیات کالاهای متروکه را قبل از ترخیص نهایی کند به صورت بر خط به سازمان امور مالیاتی تحت عنوان مالیان بر واردات واریز کند. گمرک موظف است اطلاعات پرداختی برای کالاهای وارداتی را در پروانه گمرکی یا فرم مربوطه درج کند.
کارت بازرگانی مجوزی است که دارنده آن چه شخص حقیقی و حقوقی میتواند اقدام به واردات و صادرات کالا نماید، دارنده کارت بازرگانی می تواند کلیه کارهای مربوط به تجارت در خارج از ایران را اعم از ثبت سفارش، ترخیص کالا و واردات کالا از مناطق آزاد، حق العمل کاری در گمرک و صادرات کالاهای مجاز را شامل می شود. کارت بازرگانی صرفا برای اعمال تجاری صادر می شود که دفتر یا موسسه خود را ثبت تجاری کرده باشند و عضویت اتاق بازرگانی خود را نیز قبول کرده باشند.
برای مطالعه مقاله مالیات عملکرد چیست می توانید از این لینک استفاده نمایید.
در گذشته تجار با استفاده از کارت تجاری یا بازرگانی دیگران به قصد فرار مالیاتی واردات انبوه انجام داده و بعد از پایان کار و به مقصد رسیدن کالاها کارت را معدوم کرده و از بین می بردند. در این شرایط بود که دست دولت به وارد کنندگان نمی رسید چون کارت بازرگانی به نام افراد فقیر و ناتوان بود. کارت های بازرگانی اجاره ای نه تنها راه فرار مالیاتی را برای تجار فراهم میکرد بلکه درگاهی برای قاچاق کالا واردات بی رویه کالاهای غیر ضروری بود.
هر نوع کالایی که به کشور وارد می شود باید قبل از خروج از گمرک 4 درصد مالیات را پرداخت نماید مگر کالاهایی که از مالیات معاف هستند. گروه هایی که کالاهای وارداتی شان معاف از مالیات است:
4 گروه از مودیان که در اداره دارایی مهر خوش حسابی خورده اند.