مالیات خانه های خالی
یکی از انواع مالیات ها در ایران مالیات بر دارایی است. دارایی نیز شامل زمین مسکن ساختمان است که مشمول مالیات بر درآمد می شود. مالیات خانه های خالی نیز نوعی از مالیات است که مانع از خالی ماندن خانه ها می شود. ایرانیان علاقه زیادی به سرمایه گذاری بر روی زمین دارند، چون در مقاسیه با سایر عوامل ایجاد کننده ثروت قابلیت استفاده مکرر داشته و از طرف دیگر فنا ناپذیر است، ضمن ان که سرمایه گذاری بر روی زمین، عایدی زیادی بدون کار و زحمت برای افراد ایجاد می کند افراد زیادی تمایل به خرید و ساخت ملک دارند و خالی ماندن خانه ها معضلی برای جامعه می شود. دولت با گرفتن مالیات از خانه های خالی صاحبان آنها را مجبور می کند که اقدام به فروش یا اجاره ملک خود کنند.
اگر خانه ای بیشتر از شش ماه خالی باشد جزو خانه های خالی محسوب می شود و البته این قانون درباره خانه های نوساز کمی متفاوت است و مهلت یک ساله دارد. این مهلت برای خانه های نوساز بعد از اتمام عملیات ساخت مندرج در پروانه ساختمانی، آغاز می شود. ناگفته نماند که پروژه های انبوه سازی زمان بیشتری برای پرداخت مالیات خانه های خالی دارند که این زمان تا 18 ماه است.
برای مطالعه مقاله آيين نامه ماليات ارزش افزوده می توانید از این لینک استفاده نمایید.
تا قبل از اصلاح قانون مالیات مستقیم، خانه خالی در شهرهایی که در مراکز استان ها بودند و شهرهایی با جمعیت بیش از 100 هزار نفر در دامنه مشمولین پرداخت مالیات برای خانه های خالی بودند اما پس از تیر ماه 1394 فارغ از مرکز استان بودن واحدهایی مسکونی که در شهرهای با بیش از 100 هزار نفر جمعیت مشمول پرداخت مالیات خانه های خالی شدند.
تا قبل از سال 1394 مرجع تعیین کننده خانه های خالی خوداظهاری مودی بود و در غیر از موارد خود اظهاری مودی با شناسایی ممیز حوزه مالیاتی مربوطه خانه های خالی تعیین وضعیت می شدند اما پس از اصلاح قانون در سال 1394 سامانه ملی املاک و اسکان کشور مرجع تعیین خانه های خالی برای سازمان امور مالیاتی شد.
برای مطالعه مقاله مراحل رسیدگی پرونده مالیاتی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
برای محاسبه مالیات خانه های خالی باید متوسط مساحت واحدهای مسکونی استیجاری، متوسط ارزش اجاره بها برای هر متر مربع واحد مسکونی استیجاری را که معادل یک سوم اجاره بها هر متر مربع واحد مسکونی استیجاری است را محاسبه کرد. با این روش محاسبه درامد واحدهای مسکونی خالی مشمول مالیات در کشور انجام می شود.
نرخ مالیات خانه خالی:
محاسبه نرخ مالیات خانه خالی بر اساس مالیات بر درامد اجاره محاسبه و اخذ می شود.
مالیات خانه خالی در سال اول 5 برابر اجاره، سال دوم 10 برابر و سال سوم 15 برابر مالیات بر درآمد اجاره بها است. به طور مثال یک اپارتمان 100 متری که مالیات بر اجاره اش 1.600.000 هزار تومان است مالیات خانه خالی یک ساله اش در سال دوم 16 میلیون تومان می شود.
برای مطالعه مقاله توسعه مالی چیست می توانید از این لینک استفاده نمایید.
سازمان امور مالیاتی برای ارزش گذاری مسکن به دو روش عمل می کند.
تجربه دریافت مالیات مسکن در دنیا نشان داده که دریافت مالیات بر اساس ارزش گذاری بازار موفق تر بوده چرا که منافع خدمات بیشتر از روش مساحتی است. دلیل دوم این که در روش مبتنی بر بازار می توان اثار مرتبط با امکانات موجود در محله یا امکاناتی که توسط دولت فراهم شده را مشخص کرد. دلیل سوم این است که روش مبتنی بر بازار فشار مالی کمتری بر مودیان کم درامد وارد می کند. برخلاف روش مساحتی که مالیات بر خانه های با مساحت یکسان، صرف نظر از این که در کدام محله باشد صورت می گیرد، در روش ارزش گذاری مبتنی با بازار خانوده هایی که در محله های با ارزش بالاتر زندگی می کنند چون درآمد بالاتری دارند موظف به پرداخت مالیات بیشری می شوند.
برای مطالعه مقاله تاییدیه ها در حسابرسی می توانید از این لینک استفاده نمایید.
بر اساس مصوبه ماده 54 سال 1392 واحدهای مسکونی که در شهرهایی با جمعیت بیش از 100 هزار نفر که با استناد به سامانه ملی املاک و اسکان کشور خالی از سکنه باشند و به عنوان واحد خالی شناسایی شوند از سال دوم به بعد مشمول مالیات بر اجاره به شرح زیر خواهند شد:
مالیات سال دوم خانه های خالی: یک دوم مالیات متعلقه
مالیات خانه های خالی در سال سوم: برابر مالیات تعلق گرفته
مالیات خانه های خالی در سال چهارم به بعد: به میزان یک و نیم برابر مالیات تعلق گرفته است.
دولت سعی کرده با طرح وضع مالیات بر خانه های خالی علاوه بر جبران درآمدهای پایین مالیاتی خود، بازار اجاره بها و مسکن را کنترل کند اما در این امر چندان موفق نبود. در تیرماه سال 1394 مجلس ضمن اصلاح قانون مالیات مستقیم تصویب کرد که صاحبان واحدهای خالی از سکنه باید مالیات خانه خالی را پرداخت کنند. چون درآمد مشمول مالیات خانه ها و مسکن هایی که اجاره داده می شوند بعد از کسر 26 درصد، بابت هزینه استهلاک و تعهدات مالک مشمول نرخ های مالیاتی موضوع 131 قانون اصلاح مالیات مستیم خواهد شد.
همانطور که گفته شد در این قانون تصویب شد که هر واحدی که 12 ماه خالی از سکنه باشد خانه خالی شناخته شده و هر سال باید مالیات خانه خالی را پرداخت کند. نرخ مالیات خانه های خالی در سال دوم معادل یک دوم مالیات بر اجاره تعلق گرفته است. در سال سوم باید به اندازه مالیات تعلق گرفته بر ملک مالیات خانه خالی را پرداخت کرد. در سال چهارم و بعد از ان معادل یک و نیم برابر مالیات بر اجاره تعلق گرفته را به عنوان مالیات خانه خالی باید پرداخت نمایند.