مالیات سبز
یکی از منابع درآمدی مهم دولت که با اخذ آن کارهای عمرانی و زیر بنایی، رشد مستمر و پایدار اقتصادی، کاهش تورم، ثبات قیمت ها و غیره صورت می گیرد، دریافت مالیات توسط دولت است که باعث افزایش رفاه عمومی و سلامت جامعه و نیز کاهش فاصله طبقاتی میان افراد فقیر و غنی می شود.
از آنجا که محیط زیست از ارکان اصلی و اساسی هر کشور است و از نشانه های توسعه پایدار کشورها محسوب می شود، دولت ها تصمیم به دریافت سبک جدیدی از مالیات به نام مالیات سبز گرفتند. به مالیات سبز که مالیات زیست محیطی نیز گفته می شود، از ابزارهای دولت ها برای تخصیص بهینه منابع است.
مالیات زیست محیطی، نوعی سیستم مالیاتی در کشور ها است که با هدف ایجاد اقتصاد سبز و به منظور جلوگیری از آسیب های زیست محیطی و برای جبران آلاینده ها و حذف آنها دریافت می شود. هدف از دریافت مالیات سبز حفظ و صیانت منابع تجدید ناپذیر بوده و سازمان امور مالیاتی برای کاهش اثرات تخریب محیط زیست، اقدام به دریافت این نوع مالیات می نماید.
حدود هشتاد سال قبل اقتصاد دانی به نام پیگو با تاکید بر اخذ مالیات از عواملی که باعث ایجاد آلودگی و تخریب منافع طبیعی می شوند دریافت این نوع مالیات را پایه ریزی کرد. از پایه ریزی تا وضع مالیات حدود 50 سال طول کشید در حال حاضر بیش از 30 سال است که مالیات سبز در کشورها اجرایی شده است. چون این مالیات با هدف کمک به محیط زیست و برای افزایش و حفظ درآمدهای مالیاتی است از ان به عنوان منفعت مضاعف نیز یاد می شود.
شرکت ها و کارخانجاتی که ناگزیر به قطع درختان هستند با پرداخت مالیات دقت و توجه بیشتری برای حفظ محیط زیست به خرج می دهند که باعث آسیب رساندن کمتری به محیط زیست و زندگی می شود.
مالیات سبز برای افزایش تکنولوژی و ایجاد روش های نوین برای حفظ محیط زیست و آسیب کمتر به آن صرف می شود. جایگزینی روش های نوین با روش های قدیمی علاوه بر آن که باعث استفاده از ماشین های پیشرفته تر با مصرف سوخت کمتری می شود، باعث ایجاد آلاینده های کمتر شده و در کاهش آلودگی هوا موثرتر باشد. کاهش استفاده از منابع سوخت فسیلی و گرایش و انگیزه برای مصرف منابع تجدید پذیر و انرژی های پاک و نیز کاهش تولید و تخلیه مواد آلاینده مانند زباله و پساب ها به رودخانه ها و محیط زیست از اهداف دیگر وضع مالیات سبز است.
یکی دیگر از مصارف مالیات سبز در محیط های دانشگاهی است که برای یافتن راهکارهای جدید برای دست یافتن به روش های نوین استفاده می شود که آسیب های زیست محیطی را روز به روز کمتر کند.
مالیات های سبز در ایران دو دسته است.
مالیات مستقیم زیست محیطی:
این نوع دارای نرخ معینی است که به نسبت انتشار آلاینده ها و تخریب محیط زیست وضع می شود. این نوع مالیات با هدف درگیری اشخاصی است که اقدام به آلودگی های زیست محیطی می کنند، طوری که خودشان با هزینه های اجتماعی و شخصی اقدامات خود مواجه شوند. گفتنی است این سبک دریافت مالیات در ایران رایج نیست و مخصوص کشورهای اروپایی است.
مالیات غیر مستقیم زیست محیطی:
هدف از این سبک دریافت مالیات تغییر رفتار آلوده کنندگان محیط زیست است. به جای دریافت مالیات مستقیم از آنها از نهاده های تولیدی و کالاهای مصرفی که منجر به آلودگی و آسیب به محیط زیست می شوند، مالیات گرفته می شود.
این نوع مالیات بیشتر در کشورهای صنعتی و توسعه یافته مورد استفاده قرار می گیرد، مانند عوارض کود شیمیایی و مالیات که بر ظروف نوشیدنی اعمال می شود.
مانند سایر مالیات ها این نوع مالیات هم دارای تعاریف و مقادیر مشخصی است که باید در زمان مقرر پرداخت شود. مالیات سبز یک درصد نرخ فروش و درآمد ناشی از تولید است که پس از کم کردن هزینه ها به دست می آید.
مهم ترین نکته ای که درباره مالیات سبز وجود دارد این است که درآمد ناشی از این نوع مالیات باید صرف بهبود و ارتقا محیط زیست شده و برای از بین بردن آلاینده های زیست محیطی و تکنولوژی های مربوط به آن هزینه شود. صرف مبالغ دریافتی از مالیات سبز باید وارد چرخه منظم برای حفظ محیط زیست سالم و پاکیزه شود. هر چند کشورهای جهان سوم به جای صرف این مبالغ برای محیط زیست این مالیات را در کارهای دیگر هزینه می کنند.
کالاها و محصولات آلاینده محیط زیست به استثای 5 فراورده اصلی نفتی و سوخت هواپیما به تشخیص سازمان حفاظت محیط زیست، باید مالیاتی به نرخ 10 درصد پرداخت نمایند.
شرکت ها و کارخانجات تولید لاستیک و پلاستیک که کالا و محصولاتی تولید می کنند که با باقی ماندن در چرخه طبیعت، سال های زیادی باقی مانده و تجزیه نمی شوند و به محیط زیست آسیب می زنند، موظف هستند که برای تولید کالاهایی که درجه آلایندگی بالایی دارند، درصد مالیات پرداخت کنند. اگر درصد آلودگی شان خیلی بالا نباشد موظف به پرداخت مالیات سبز به میزان 5 درصد هستند.
نرخ مالیات برای کالاها و محصولاتی که ارتباط مستقیم با قطع و فروش چوب درختان دارند به ازای هر متر مربع قطع و حمل درختان، مشمول پرداخت مالیات 10 درصدی خواهند بود.
نمونه هایی از مالیات سبز که می توان از کارخانجات یا موسسات دریافت کرد:
مشاغل و صنایعی که درختان جزو مواد اولیه شان است مانند صنایع چوب، مبل، تخت و کمد و غیره برای قطع درختان باید 10 درصد مالیات بپردازند. عوارض ناشی از این فعالیت باید مستقیماً برای کاشت درختان و افزایش جنگل ها صرف شود تا در دراز مدت به محیط زیست آسیب جدی وارد نشود.
موسسه مالیات ها شما را به خواندن مقاله مالیات مستقیم و غیر مستقیم دعوت می نماید.