تراز آزمایشی چیست

تراز آزمایشی فهرستی از نام و مانده حساب دفتر کل است که در پایان هر ماه تهیه می شود. این تراز پس از انتقال حساب ها از دفتر روزنامه به دفتر کل تهیه می شود. تراز آزمایشی یکی از مفاهیم حسابداری و نوعی گزارش است که صحت ثبت دفاتر اسناد را نشان می­دهد. تراز آزمایشی کاربرد مهمی در حسابداری و مدیریت مالی شرکت یا موسسه دارد.

اهمیت تراز آزمایشی:

دادهای اولیه هر شرکت یا موسسه، همان اسناد و مدارکی هستند که در دفتر روزنامه ثبت می شوند. این اطلاعات باید توسط حسابداران پردازش شده و پس از تبدلی به صورت های مالی در اختیار مدیران درون سازمان و برون سازمانی قرار می­گیرد.

ارتباط تراز مالی با سایر صورت های مالی:

ارتباط تراز مالی با صورت مالی از آن جا معلوم می شود که چون صورت های مالی بر اساس حساب های دفتر کل محاسبه و انجام می شود اگر در تراز آزمایشی معلوم شود که میان حساب های دفتر کل، توازن ندارد نمی توان با تکیه به دفتر کل سایر صورت های مالی را تهیه و تنظیم کرد. تراز آزمایشی در واقع مقدمه و پیش نیاز تهیه صورت های مالی دیگر است. اما تراز آزمایشی در گروه صورت­های مالی قرار ندارد. چون صورت های مالی گزارشاتی هستند که مدیران شرکت یا موسسه تصمیمات اصلی خود را بر اساس اطلاعات دریافتی از آنها می­گیرند. خوب است بدانید انواع صورت مالی شامل موارد زیر هستند:

• صورت سود و زیان
• صورت سود وزیان جامع
• صورت جریان وجوه نقد
• تراز نامه

فرق میان تراز نامه و تراز آزمایشی:

1. ترازنامه یکی از صورت های مالی است ولی تراز آزمایشی جزو صورت های مالی محسوب نمی­شود.
2. تزارنامه در پایان سال دوره مالی تهیه می­شود ولی تراز آزمایشی در پایان هر ماه باید ارائه شود.
3. در تراز نامه فقط مانده حساب های دائمی آورده می­شود ولی در تزار آزمایشی حساب های دائم و موقت آورده می­­شود.
4. تراز نامه توسط حسابدار تهیه می­شود ولی تراز آزمایشی به وسیله دفترداران آماده می­شود.
5. تراز نامه وسایر صورت های مالی، مبنای تصمیم گیری های اساسی مدیران شرکت است ولی تراز آزمایشی فقط یک گزارش مالی است که در حسابداری و مدیریت مالی شرکت، نقش مهمی دارد.
6. تراز آزمایشی یک گزارش حسابداری است که صحت و سقم اطلاعات ثبت شده در دقاتر را نشان می دهد ولی ترازنامه مبنای اصلی تصمیم گیری مدیران داخل و خارج از شرکت است.

چه نیازی به تراز آزمایشی داریم:

با تراز نامه آزمایشی از صحت و سقم موارد ثبت شده در دفتر کل و توازن میان حساب های آن مطلع می­شوید. از سوی دیگر چون تراز آزمایشی در پایان هر ماه تهیه می­شود کنترل و نظارت بیشتری روی دفتر کل و مانده حساب های دائمی و موقت وجود دارد.

انواع تراز آزمایشی:

ترا زآزمایشی به چندین صورت تهیه می­شود.

تراز آزمایشی دو ستونی: 

ساده ترین و متداول ترین نوع تزار آزمایشی و شامل دو ستون بدهکار و بستانکار است. این ترازمختصر و مفید است و ستون های اضافی ندارد. چون مهم ترین اطلاعات در همین دو ستون درج می­شوند. مهم است که جمع ستون بدهکار و بستانکار در تراز برابر باشد برابری این دو ستون نشان دهنده این است که اسناد ثبت شده در دفاتر کل مشکل ندارند.

مشاور امور مالیاتی

تراز آزمایشی چهار ستونی:

این تراز آزمایشی به خاطر داشتن چهار ستون اطلاعات بیشتر و بهتری به مدیران می­دهد. در این نوع تراز علاوه بر دو ستون بدهکار و بستانکار، دو ستون دیگر به نام گردش حساب وجود دارد. نکته قابل توجه این جاست که در ستونهای تراز آزمایشی دو ستونی، در هر ستون فقط یک مقدار می­توان وارد کرد. ولی در ستون­های گردش حساب تراز آزمایشی چهار ستونه در هر یک از ستون های گردشی می­توان چندین مقدار را وارد کرد. جمع مانده ستون ها گردش حساب، باید مانند جمع ستون بدهکار و بستانکار تراز آزمایشی با هم برابر شود.

تراز آزمایشی شش ستونی:

ازمزیت های تراز آزمایشی شش ستونی این است که گردش حساب را بیش از یک دوره نشان می دهد. برخلاف دو سبک قبلی که گردش حساب یک ماه را نشان می­دادند، این تراز آزمایشی در هر ستون می­تواند گزارشات مالی یک ماه را نشان دهد. مثلا ستون اول گردش مالی فروردین، ستون دوم گردش مالی اردیبهشت از ابتدا تا انتها، ستون سوم گردش مالی ابتدا تا انتهای خرداد و به همین ترتیب گزارشات یک بازه زمانی را به سادگی با این نوع تراز آزمایشی می­توان نشان داد. دو ستون آخر نیز برای مانده حساب بدهکار و بستانکار در نظر گرفته می­شود.

 تراز آزمایشی هشت ستونی:

این نوع تراز آزمایشی چیزی شبیه تراز آزمایشی شش ستون است با این تفاوت که مانده ابتدای هر دوره مالی، که تنیجه بستن دوره مالی قبل است، به دوره جدید منتقل شده و در 2 ستون مجزا نمایش داده می­شود. این اطلاعات نقش مفیدی در تصمیم گیری های استفاده کنندگان از تراز دارد.

مالیات بر ارزش افزوده

حل اشکالات به وجود آمد در تراز آزمایشی:

چنانچه پس از تهیه تراز آزمایشی مانده حساب بدهکار و بستانکار با هم برابر نبود، باید دوباره اطلاعات را بررسی کرد تا مطمئن شوید در روند ورود اطلاعات اشتباهی رخ نداده باشد. نابرابری مانده حساب، نشان دهنده مشکلی در روند ثبت اطلاعات است. در این صورت باید انتقال حساب ها از دفتر روزنامه را به دفتر کل بررسی کنید تا مشکل موجود رفع شود.

اهمیت تراز آزمایشی از همین جا معلوم می شود که با تهیه تراز آزمایش ماهانه و بررسی برای رفع مشکلات هنگام تهیه تراز آزمایشی سالانه دچار مشکل نخواهید شد.

موسسه مالیات ها شما را به خواندن مقاله مفاصا حساب مالیاتی دعوت می نماید.