سفته چیست
شاید نام سفته و نیز قوانین سفته ضمانت بیشتر برای کسانی که به دنبال دریافت وام هستند، یا به دنبال ضامنی معتبر می گردند، نام آشنا و پر دردسری باشد.
حتماً می دانید یکی از موارد استفاده از سفته، زمانی است که به دنبال دریافت تسهیلات از بانک ها و موسسات هستید که باید در قبال دریافت تسهیلات سفته پرداخت کنید. به هرحال چه گذرتان به بانک، موسسات یا حتی معاملات همراه با سفته افتاده چه هنوز گرفتار سفته و قوانین سفته ضمانت نشده اید، بهتر است با مشخصات حقوقی و قوانین حاکم بر این برگه آشنا شوید تا گرفتاری های پس از پرداخت سفته به دیگران گریبان شما را نگیرد. در این مقاله می خواهیم به همه پرسش های شما درباره سفته پاسخ بدهیم پس با ما همراه باشید.
مطابق ماده 307 سفته یا فته نوعی سند است که نشان دهنده طلب است و طی آن امضا کننده تعهد می کند تا در موعد مقرر یا به صورت عندالمطالبه مبلغی را در وجه حامل به نام فرد مشخصی یا به حواله کرد او بپردازد. سفته باید دارای امضا، مهر، مبلغ تعهد شده گیرنده، وجه و تاریخ باشد.
چهار کاربرد سفته:
هر سفته که از بازار خریداری می کنید دارای مبلغ اسمی است که بر روی آن چاپ شده است. خریدار سفته فقط به اندازه مبلغ درج شده می تواند از آن استفاده کند. قیمت اسمی هر سفته با مبلغ اسمی کمی تفاوت دارد که این تفاوت ناشی از دریافت مالیات است برای همین هنگام صدور سفته ای به مبلغ صد و پنجاه میلیون باید سفته ای با مبلغ اسمی بیشتر خریداری کرد چون هفت هزار و پانصد تومان را باید به عنوان مالیات پرداخت کرد.
از پشت نویسی یا ظهر نویسی سفته برای انتقال مالکیت آن استفاده می شود. هرچند دارنده سفته می تواند تا زمان سررسید آن سفته را نزد خود نگه دارد ولی در صورتی که به پول سفته نیاز داشته باشد می تواند در قبال دریافت مبلغی کمتر آن را به شخص دیگری منتقل کند. برای این کار از ظهرنویسی پشت سفته استفاده می شود.
زمانی که به وسیله ظهر نویسی، مشخصات فرد جدیدی در سفته ثبت می شود، دارنده جدید سفته دارای تمام حقوق و مزایایی می شود که به سند متعلق است. انتقال سفته پس از امضای دارنده، قانونی بوده و دارنده می تواند برای وصول وجه سفته به دیگری وکالت دهد. در این صورت باید عبارت وکالت برای وصول سفته در آن قید شود.
یکی از مشکلاتی که پس از ظهرنویسی گریبان دارنده سفته را می گیرد این است که امضا کننده با چه عنوانی پشت سفته را امضا کرده است؟
اگر کسی به عنوان ضامن پشت سفته را امضا کند، باید حتماً عبارت به عنوان ضامن، یا ضمانت می کند و یا پرداخت وجه این سفته را ضمانت می کنم و یا از سایر عبارت مشابه استفاده کند. چون این عبارات نشان دهنده ضمانت وجه سفته است و شخص ضامن نمی تواند ادعا کند که به عنوان ظهرنویس پشت سند را امضا کرده است.
در اقتصاد ایران از سفته به عنوان وسیله ای اعتباری برای تأمین کوتاه مدت منابع سرمایه گذاری استفاده می شود. از سفته به عنوان وسیله ای ارزان و مطمئن برای تضمین اجرای تعهد در قراردادهای شرکت و مؤسسات اداری به مقاطعه کاران استفاده می شود.
شرکت های بزرگ نیز با صدور سفته در بانک ها برای خود ایجاد اعتبار کرده و مشکلات مالی خود را مرتفع می کنند.
مطابق قانون 308 تجارت، سفته ای دارای اعتبار قانونی است که شرایط زیر را داشته باشد.
اگر در سفته نام گیرنده ذکر نشود هر شخصی می تواند در تاریخ سر رسید سفته را وصول کند. اگر سفته در وجه شخص معینی صادر شود فقط اوحق دارد وجه سفته را دریافت نماید و برای انتقال مالکیت سفته باید از عبارت حواله کرد و یا ظهر نویسی سفته استفاده شود تا بتواند سفته را به اشخاص ثالث منتقل کند.
اگر به جای تاریخ در سفته، عبارت بدون تاریخ یا عند المطالبه درج شده باشد، متعهد و امضا کننده باید به محض مطالبه توسط دارنده وجه مبلغی را که در سفته تعهد کرده پرداخت نماید.
واخواست سفته یعنی اعتراض به عدم پرداخت وجه تعهد شده در سفته در زمان مقرر و مشخص شده است که از طریق بانک و دادگستری انجام پذیر است. ذینفع یا دارنده سفته می تواند تا ده روز از تاریخ سر رسید سفته نسبت به واخواست آن اقدام کند.
واخواست سفته در سه نسخه تنظیم شده و توسط دارنده سفته امضا می شود و با الصاق تمبر به صادر کننده ابلاغ می شود. اگر صادر کننده سفته ضمانت توان پرداخت آن را نداشته باشد پس از ابلاغ واخواست ذینفع می تواند از طریق محاکم دادگستری اقدام نموده تا بتواند مبلغ تعهد شده را دریافت کند.
اگر در متن سفته قید شده باشد که برای حسن انجام کار و یا به خاطر ضمانت کار صادر شده است و یا در متن سفته به دلیل عدم درج تاریخ و یا نداشتن تاریخ اشاره شده باشد، دارنده بدون آن که بتواند تقصیری برای دارنده سفته تعریف کند که نشان از عدم انجام کار یا وارد کردن خسارت باشد، سفته را به اجرا بگذارد در این صورت در امانت که همان سفته است خیانت کرده و این اقدام او قانونی نیست. چون خسارت زدن، شرط دریافت مبلغ سفته نیست.
دارنده سفته ضمانت در صورت عدم پرداخت توسط صادر کننده با مراجعه به دادگاه حقوقی و طرح دادخواست می تواند مبلغ آن را مطالبه کند. فرق چک با سفته در همین جا است که چون چک سند رسمی و لازم الاجرا است صرفاً با مراجعه به اداره اجرای اسناد قابل دریافت است.
جالب است بدانید نپرداختن وجه سفته جرم نبوده و بر خلاف نپرداختن چک مجازات کیفری ندارد. دارنده سفته می تواند در صورت عدم پرداخت توسط صادر کننده ظرف 10 روز از تاریخ سررسید آن را واخواست کند. واخواست همان شکایت دارنده سفته است که به خاطر عدم پرداخت علیه صادر کننده انجام می شود. واخواست باید به اطلاع صادر کننده سفته هم برسد. در واخواست رونوشت کامل سفته نوشته شده و به وسیله دادگاه دستور پرداخت وجه آن نیز قید می شود.
بدون انجام واخواست نیزامکان مطالبه سفته نیز وجود دارد و سفته در این صورت مانند یک رسید عادی بوده و دعوی آن نیز در حد یک دعوی مدنی است. البته سفته هنوز در ایران اعتبار یک سند قوی تجاری را داشته و هرچند اخذ و مبادله آن ساده است ولی اعتبار آن کم نیست.
موسسه مالیات ها شما را به خواندن مقاله قانون انواع کتمان درآمد و جریمه آن دعوت می نماید.