سوئیفت
شاید تا به حال واژه سوئیفت به گوش تان خورده باشد، اگر اهل شنیدن اخبار باشید یا اهل تجارت و معاملات خارجی، سوئیفت را در حتماً اخبار شنیده اید. مخصوصاً زمانی که نام تحریم ها به میان می آید نام سوئیفت را بیشتر می شنوید. سوئیفت ره آورد ورود فناوری و تکنولوژی به صنعت بانکداری است. در راستای رشد و پیشرفت روز افزون تکنولوژی، صنعت بانکداری و مبادلات ارزی نیز از این تغییرات بی بهره نماند و با گسترش تجارت میان کشورهای دنیا و لزوم مبادلات بانکی برای انجام معاملات و انجام تسهیلات مناسب برای تجار و نیز برای سرعت بخشیدن به روند مبادلات تجاری میان کشورها، سوئیفت به عنوان ابزاری مفید وکارآمد که پاسخگوی همه نیازهای بازار جهانی است روی کار آمد.
قبل از پیدایش سوئیفت از سیستم تلکس Telex برای ارتباط میان بانکها استفاده میشد. تلکس از ابتدایی ترین روش های انتقال اطلاعات بود که در جنگ جهانی دوم برای انتقال اطلاعات ساخته شد. از اشکالات وارد بر آن کندی سیستم، ایمن نبودن و نداشتن قالب استاندارد بود. با پیدایش نبادلات جدید میان بانکی بالاخره پس از مذاکرات طولانی، بانک ها سوئیفت را جایگزین تلکس کردند.
سوئیفت ارتباطات مالی بین بانکی در جامعه جهانی است که مخفف عبارت SWIFT (Society for Worldwide Interbank Financial Telecommunication) به معنای جامعه جهانی ارتباطات بانکی است.
سوئیفت با هدف صدورحواله های بانکی استاندارد میان کشورهای مختلف شکل گرفت. در ابتدا فقط بانک های اروپایی تصمیم گرفتند که با روشی نوین پیام های بانکی را وارد سیستم اتوماسیون بانکداری بین المللی نمایند. سوئیفت در سال 1973 میلادی به وسیله 239 بانک از 15 کشور اروپایی و آمریکای شمالی راه اندازی شد. هدف از این انجمن جایگزینی روشهای ارتباطی جدید و استاندارد شده جهانی به جای روش های ارتباطی غیر استاندارد کاغذی در سطح بین المللی بود.
امروزه بیش از 1973 بانک از 239 کشور جهان عضو انجمن سوئیفت هستند. مقر اصلی ومرکز اصلی شبکه سوئیفت دنیا کشور بلژیک است و همه متحدان این انجمن باید مطابق قوانین این کشور پیش بروند. چهار کشور آمریکا، هلند، انگلیس وهنگ کنگ نیز مراکزی پشتیبانی برای سایر اعضا هستند.
سوئیفت با هدف انتقال اعتبار الکترونیکی تشکیل شده است اما در واقع انتقال دهنده هیچ اعتباری نیست. سوئیفت نوعی سیستم پیام رسان میان بانک ها است. برای تبادل پیام میان کشورهای مختلف نیاز به زبان استانداردی است که دستورالعمل های پرداخت و انتقال اطلاعات از طریق آن صورت پذیرد. شاید برایتان جالب باشد که بدانید زبان سوئیفت به نام FIN است که دارای کدهای مخصوصی است.
این کدها از 8 تا 11 کارکتر تشکیل شده، اگر پیام ارسالی شامل 8 کارکتر هم می تواند باشد. 4 کارکتر اول معرف بانک است که فقط از حروف تشکیل شده است. دو کارکتر بعدی معرف کشور بانک است. دو کارکتر سوم موقعیت مکانی بانک را مشخص میکند. سه کارکتر باقی مانده نشان دهنده شعبه بانک است. بدون این سه کد هم سوئیفت کامل است.
این کدها نشان می دهند که انتقال از کجا انجام می شود به کجا می رود و چگونه به آنجا می رسد. این رشته ها که از حروف الفبا تشکیل شده اند، کد موسسه، کد موقعیت مکانی و کد شعبه را نشان می دهد. هر موسسه اقتصادی دارای یک کاربری اختصاصی سوئیفت است که بانک ها می توانند وارد پایانه های مخصوص به خود شده و پیام ها را ارسال کنند. پایانه پیام سویفت را به پردازنده محلی در کشور فرستنده می فرستد. پایانه ها فقط از طریق این خطوط اجازه دسترسی به اطلاعات پردازنده ها را دارند.
همان طور که قبلاً گفته شد سوئیفت نقش ارتباطی میان بانک ها را دارد و عملاً وظیفه انتقال پول را ندارد. برای واضح شدن این مسئله مثالی برایتان می زنیم فرض کنید دو مشتری از دو کشور مختلف قصد انتقال پول را دارند. مشتری کشور الف اگر بخواهد پولی را به کشور ارسال کند باید شعبه بانکی کشور الف به همتای خود در کشور ب از طریق سوئیفت جزئیات انتقال را اعلام کند. گاهی ممکن است موسسه مالی شعبه ای در کشور ب نداشته باشد در این صورت باید از موسسه سومی کمک بخواهد.
در واقع کاری که سوئیفت انجام می دهد به جای انتقال پول با استفاده از کدینگ های سوئیفت دستور پرداخت به حساب بانک ها و موسسه های مالی را ارسال می کند. پرداخت ها از طریق سوئیفت از یک تا سه روز کاری زمان می برد که به خاطر اختلاف ساعت و زمان میان کشورها ممکن است کمی بیشتر هم طول بکشد.
دولتمردان ایران از سال 1364 اقدام به ورود به شبکه سوئیفت کردند اما به خاطر درگیری ایران به جنگ تحمیلی عضویت ایران تا سال 1369 به تعویق افتاد. پس از پایان جنگ تحمیلی بانک مرکزی هیاتی را مامور هماهنگی با بانکهای تجاری برای عضویت در سوئیفت کرد. اذرماه 1371 بود که عضویت بانک مرکزی با 5 بانک صادرات، ملی، تجارت، ملت و سپه در سوئیفت تایید شد.
برای عضو شدن در سازمان سوئیفت باید درخواست داد تا هیات مدیره درخواست را بررسی کند. اگر کشوری تمام شرایط را داشته باشد به عضویت سوئیفت در می آید. البته ابتدا باید محلی برای استقرار سوئیفت و سایت به هزینه های کشورپذیرنده راه اندازی کرد. سپس برای اخذ معافیت مالیاتی در کشور خود اقدام کند.
پس از ان نیاز به یک خط عبور اطلاعات به صورت بین المللی است تا روند انتقال پیام ها به خارج از کشور انجام شود. این خط باید به مدت 5 سال در اختیار سوئیفت باشد. بیشتر اعضای سوئیفت بانک ها هستند اما کسب وکارهایی نظیر کارگزاری های مالی و سهام ونیز کمپانی های حقوقی نیز می توانند از فناوری سوئیفت استفاده کنند.
انواع پیام هایی که در شبکه های بانکی میان کشورهای مختلف مبادله می شود عبارتند از:
از مزایای سوئیفت می توان به موارد زیر اشاره کرد:
انتقال پول میان بانک های کشورهای مختلف به روش سوئیفت چون مطمئن ترین و ارزان ترین روش است در میان شرکت های حقوقی، موسسات مالی غیر بانکی، خانه های بازرگانی، کارگزاری سهام، مبادلات ارزی خارچی وپولب بسیار پرطرفدار است.
به خاطر وجود اختلاف نظرهای بسیار در خصوص مسائل هسته ای ایران، سیستم سوئیفت در اسفند ماه سال 1390 در چهارچوب تحریمهای اروپایی قطع شد و سیستم خدمات سوئیفت بر روی همه بانک های ایرانی بسته شد. هر چند با وجود این تحریم ها مراودات بین المللی بانک های ایرانی متوقف نشد اما هزینه های زیادی بر عملیات ارزی و بانکی کل سیستم کشور وارد شد.
ایران اولین کشوری است که سوئیفت ارتباط خود را با آن قطع کرد و تا کنون هیچ کشور دیگری جز ایران با سوئیفت قطع ارتباط نداشته است. برخی بانک های محروم از خدمات سوئیفت در ایران با استفاده از خطوط تلفن و فکس اقدام به برقراری ارتباط با همتایان خود در کشورهای دوبی چین وترکیه و انتقال پول کردند اما این کار به کندی و با صرف هزینه های بسیار صورت گرفت. از سوی دیگر تحریم ها علیه ایران سایر بانک های غربی را نیز وادار کرد که از انجام ارتباطات بانکی با بانک های تحریم شده کشور خودداری کنند. پس از برجام تحریم سوئیفت برداشته شد اما بانک های خارجی به خاطر ترس از تجربه های قبلی که به دلیل نقض تحریم ها برایشان ایجاد شده بود جرات معامله کردن با ایران را نداشتند و هنوز هم معلوم نیست تا کی قرار است این تحریم وترس ها وجود داشته باشد.
موسسه مالیات ها شما را به خواندن مقاله تکالیف مالیاتی دعوت می نماید.