شفافیت اقتصادی چیست
شفافیت مفهومی سیال و منعطف بوده و شفافیت اقتصادی نیز مهم ترین مسئله در دنیای اقتصاد امروز است. کسب اطلاعات کامل از دارایی های شرکت ها، مردم، سرمایه داران، دولتمردان و غیره چشم اندازی از وجود شفافیت اقتصادی در جامعه است. در ادامه ما را همراهی کنید تا از فواید و تأثیرات شفافیت در جامعه برایتان بگوییم.
شفافیت به معنای دادن اطلاعات صحیح به دیگران است. برای شفافیت، هنگام دادن اطلاعات باید به مختصات زیر توجه داشته باشید. اطلاعات در صورتی شفاف و مفید خواهد بود که در زمان مناسب، در قالب شایسته و مفهوم، با کیفیت مطلوب و در محل مناسب به مخاطب ارائه شود تا عبارت شفاف سازی به طور کامل معنا شود.
به عبارت دیگر شفافیت به معنای افشای اطلاعات نیست، بلکه ارائه اطلاعات، صحیح، در زمان و مکان مناسب است. شفافیت سریعترین، کم هزینه ترین، ساده ترین، ابتدایی ترین و قابل اعتمادترین شیوه برای مبارزه با فساد اقتصادی است.
شفافیت اقتصادی واژه ای کلی است که مفهوم گسترده ای در اقتصاد دارد. برای این واژه، می توان از شفافیت اوضاع اقتصادی، درآمد و حقوق مسئولان گفت تا شفافیت اطلاعات موجود در بازار و قوانین حاکم بر آن، اطلاعات بازار بورس و غیره حرف زد.
یک تعریف عمومی از شفافیت اقتصادی این است که شهروندان به چرایی، چگونگی و مقدار هر مبادله و عمل اقتصادی مخصوصاً در بخش عمومی و دولتی، دسترسی و آگاهی داشته باشند.
در صورتی که در جامعه شفافیت اقتصادی وجود داشته باشد، مردم به اقدامات دولت و مقامات رسمی و کارکنان و مدیران و اعضای هیات دولت اعتماد داشته و به خاطر آگاهی مردم از فعالیت های دولت آنها همواره خود را پاسخگوی مردم میبینند و برای هر کاری که انجام می دهند، پاسخگو خواهند بود.
شفافیت دولت به این معنا است که مردم به طور کامل و واضح بدانند که مقامات دولتی چه کارهایی انجام میدهند؟
برای این کار باید مطابق احکام دولتی، فعالیتهای تجاری، اقتصادی و سیاسی دولت تا حد امکان مورد نظارت عمومی قرار بگیرد. ضمن آن که امکان دسترسی عمومی به اسناد و مدارک دولتی نیز موجود باشد.
شفافیت دولتی ضامن حمایت از عدالت و منفعت عمومی در جامعه است. اگر مردم از شفافیت کارهای دولت اطمینان داشته باشند، مطمئن میشوند که اقدامات حمایتی دولت برای همه اقشار یکسان است و همین امر آنها را برای ادامه زندگی فعال و پویا در جامعه ای سالم دعوت میکند.
شفافیت دولتی، دسترسی به عدالت اجتماعی را برای همه میسر کرده و از سوی دیگر مقامات را همیشه پاسخگو و مسئول به مردم نگاه میدارد.
در صورت عدم شفافیت، فعالیتهای دولتی و دسترسی عمومی نامناسب به اطلاعات فعالیت های دولت به پشت صحنه رفته و زمینه های بروز و ظهور فساد و بی عدالتی در جامعه فراهم میشود و هزینه های اجتماعی دولت به جای آن که صرف اکثریت جامعه شود به سمت و سوی اقلیت محدودی راه پیدا میکند.
ریشه اصلی تمام مشکلات اقتصادی در جامعه، عدم وجود شفافیت است. در جامعه ای که شفافیت وجود نداشته باشد احتمال وقوع جرم و خطا بالا رفته و کشف آن نیز غیر ممکن میشود. شفافیت اقتصادی مانند چراغی است که راه را روشن میکند و چشم اندازی است که آینده را نمایش میدهد.
وقتی در جامعه ای شفافیت اقتصادی حاکم باشد و پروژه و برنامه ها علنی و در معرض دید همگان باشد، رانت و رانت خواری از بین میرود و در نتیجه دسترسی همگان به فرصتهای اقتصادی، باعث ایجاد عدالت اجتماعی در جامعه میشود. شفافیت، اقدامات و هزینه های غیر ضروری را تا حد زیادی کاهش میدهد. استخدامات غیرضروری، قوانین غیر ضروری، جلسات، همایش ها، تصمیمات و خریدهای غیر ضروری از پیامدهای عدم شفافیت اقتصادی در جامعه است.
وقتی فعالیتهای اقتصادی در جامعه آشکار و روشن باشد زمینه مشارکت عمومی به طور گسترده و فعال و سازنده برای مردم فراهم میشود. شفافیت باعث میشود مسئولین جامعه همیشه در برابر مردم پسخگو و مسئول بمانند و نسبت به افعال و قولهایی که به مردم داده اند پایبند باشند. شفافیت به افزایش سرمایه گذاری خارجی در کشور منجر میشود. زمانی که شفافیت در جامعه حاکم باشد مشارکت مردم در کارها و امور دولتی بیشتر می شود.
شفافیت تراکنشهای بانکی از مهم ترین مسائلی است که در اقتصاد ایران هنوز با چالشهای زیادی روبرو است. تا زمانی که شفافیت تراکنشهای بانکی در ایران به ثمر نرسد، میان فعالیتهای مالی یک فعال اقتصادی با یک شهروند عادی هیچ فاصله و تفاوتی وجود ندارد و همین امر باعث مشکلاتی نظیر پولشویی، فرارمالیاتی، سایت های شرط بندی، و سایر اعمال خلاف میشود.
با استفاده از شفافیت تراکنشهای بانکی، میتوان نظارت صحیحی بر عملیات بانکها، نرخ سود دریافتی و پرداختی به آنها، انواع مالیات بردرآمد اقشار مختلف، پیشگیری از سفته بازی در بازار مسکن، ارز، خودرو و غیره داشت.
لازمه شفافیت تراکنشهای بانکی، دسترسی به اطلاعات اقتصادی مانند شغل و درآمد، اطلاعات اقامتی، اطلاعات پولی و مالی، اطلاعات از دارایی ها و غیره است که نیاز به زیر ساختهای قانونی دارد.
بازار نقطه ای است برای احساس مشترک اجتماعی میان مردم جامعه. سرمایه گذاری در بازاری که هیچ اطلاعی از فرصتهای اقتصادی، اطلاعاتی و چگونگی و زمان تهیه کالاها در دسترس نیست، فعالان تجاری احساس امنیت نداشته و منجر به کاهش سرمایه گذاری از سوی مردم میشود.
زمانی که مردم توان تأمین منابع مالی خود را ندارند و با کمبودها دست و پنجه نرم میکنند، عدم وجود شفافیت اقتصادی در بانکها و بازار مانع استفاده آنها از منابع مالی، مانند دریافت وام میشود.
شفافیت در بازپرداخت وام ها، به رشد و گسترش و بالندگی در کشور کمک کرده و رقابت را در بازار تقویت میکند. وقتی مردم به خدمات مالی مناسب، دسترسی داشته باشند، میتوانند ضمن تثبیت منابع درآمدی خود بر میزان دارایی های بیفزایند و با برنامه ریزی در مسیر پیشرفت برای آینده گام بردارند.
برای ایجاد شفافیت اقتصادی در جامعه، نیاز به زیر ساخت های قانونی است که مجلس در سالهای اخیر اقدام به تصویب قوانینی در این زمینه کرده است. قوانینی که در این زمینه تصویب شدند شامل:
و غیره جزو اقدامات حمایتی مجلس برای افزایش شفافیت اقتصادی در جامعه است.
افزایش شفافیت اقتصادی منجر به کاهش راه های فرار مالیاتی، پولشویی، فساد مالی و غیره می شود. کاهش اختلاس ها نیز یکی از فواید دیگر شفافیت اقتصادی در جامعه است. زمانی که فعالیتهای اقتصادی اشخاص حقیقی و حقوقی در جامعه شفاف باشد دولت میتواند با محاسبه و دریافت دقیق مالیات، نه تنها درآمد خود را افزایش دهد بلکه با این افزایش درآمد، اعتبارات و امکانات را در جامعه نیز افزایش دهد.
براساس گزارش (سی پی اس) در سال 2013 و 2012 در میان 177 کشور جهان دانمارک کسب اول را در جایگاه شفافیت کسب کرد. این کشور امن ترین کشور دنیا، با بیشترین دموکراسی و کمترین حد فساد است که در صدر جدول قرار دارد.
دلیلی که دانمارک را در صدر کشورهای جهان قرار داده عدم دریافت رشوه، عملکرد عالی و نیز بازپخش عمومی فعالیت های دولتمردان در جامعه است. گفتنی است در این تقسیم بندی ایران در جایگاه 144 قرار دارد.
موسسه مالیات ها شما را به خواندن مقاله معافیت مالیاتی برای شرکت ها دعوت می نماید.